Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Ancak hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleeğlenceli bir düzen bileğildir. Hukuk, cemiyet içre insanoğluın hakikaten ne davrandıklarını bileğil, ne davranmaları icap ettiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak karınin vardır. Türe değeri dolayısıyla, insanoğlu arası ilişkileri bir düzene etkilemek, maşerî ömürın gerçekleşmesini tedarik etmek gerek. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin katsına onaylama edilmesi ve uyulması müstelzim, mutlaka hakikat kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği gibi, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle cemiyet içre insanoğluın çizi ve davranışlarının hukuk kurallarına uymaması, her çağ mümkündür. “İşte hukuk, sima davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana gelen bir düzen, bir bütündür.” İnsan-sima, sima-huy ilişkilerinin insanlığın kuma çıkarı ve huzuru karınin evrensel ilkelerle güvence şeşna hileınmasıdır. Hukuk, insanlık seviyesi karınin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birşunca düşünce ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, klas çıkarları, cemiyet sözleşmesi, huy ve insanoğlu olarak tamlayan fikirlerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun umumi menfaatini yahut fertlerin ve toplumun kuma iyiliğini tedarik etmek maksadıyla konulmuş olan ve halk gücüyle desteklenen kaide, tanrı ve seçimın bütünüdür. Daha geniş bir tanımıyla hukuk, adalete yönelmiş maşerî yaşamma düzenidir. Hukuk Sözcük Manaı Hukuk kelimesi Arabi “tanrı” kökünden hasılat ve tanrı kelimesinin çoğkebir olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Arapçda “tanrı” kelimesinin çoğkebir “ilenme’kak”tır. Türk Gönül Kurumu’na göre hukuk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım zorlaü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun dışında hukukun “haklar” mealı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet mealında da kullanılır. Beceri Manaı Hukuk dönemden döneme değiştiği karınin hala doyurucu bir tanım konstrüksiyonlamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun tanımını aramaktadırlar” der. Günümüzde en çok onaylama edilen tanımı ise: “Makul bir zamanda sınırlı bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması ülke zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar bütünüdür.” Bilimsel bir disiplin olarak hukuk, kendi içre zemin olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun zevat arası ilişkileri bahis yer kısmına Özel Hukuk, zevat ile ülke yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Halk Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Medeni Hukuk, Tecim Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna mukabele Esas Hukuku, Ceza Hukuku ve İdare Hukuku halk hukukunun esaslıca ast dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku öteki toplumu aranjör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik ülke tarafından güvenceye hileınmış ve cebri yaptırımlara iye olmasıdır. Hukuk kuralları sima davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun fehamet yargılarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde dublör nitelikteki cümle durumlarda uygulanması katkısızlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Hukuk yerında yaptırım halk gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek karınin kullanılır. Hukuk düzenini katkısızlamayı ve korumayı ammaçlayan yaptırımlar gene hukuk düzeninin öngördüğü şekilde namına getirilir. Maddi ve tinsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yaptırımlar bu durumları mâni olmak karınin kullanılır. Ceza hukukunda ölüm, mahpus ve para cezaları; esas hukukunda siyasetten men, kısım metres; mevhibe hukukunda mevhibe ve gümrüksüzçılık cezaları gibi ayrımlı hukuk dallarında ayrımlı yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile ilgili çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; dimaği bir irade olarak gharabelik kuramlar, irade dışı olarak gharabelik kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin problemlerını çözmek yahut siyasal fikirleri hukuk biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali doğruluk olan hukuk, umumi olarak şu şekilde tanımlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş maşerî bir yaşamma düzenidir.” Bu tanımdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu namına getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, pratik yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun maşerî ömürı düzenleyip insanoğluın pasış ve asayiş içre bir arada yaşamalarını katkısızlamaktır. 2. Uygulamalı Yarar (Içtimai İhtiyaçların Kontralanması) Hukukun pratik amacını, maşerî gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile cemiyet içre yaşayan insanoğluın, birbirleri ile inşa etmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruh bilimsel bir varlık olarak insanoğlunun konstrüksiyonsından kaynaklanan ihtiyaçlarını katlamaya çhileışır. Hukuk bu fonksiyonu ile veladet, teehhül, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Tek hukuk düzeni ömürın zemin gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanoğlunun katıksız konstrüksiyonsına ve bundan gelecek gelen ihtiyaçlarına usturuplu çıkmak zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, kazançlı gerçeklere bile merbutdır; kazançlı yoksulluklara uymalı ve onları katlamalıdır. 3. Türe Hukuk bu fonksiyonu ile sınırlı bir aranjman şeşna aldığı sosyal gereksinimlerı, özü salt bir müsavat düşüncesi olan doğruluk ölçüsüne vurarak doğruluk kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kesik tanımıyla doğruluk, “bir müsavat düşüncesi”dir. “Türe, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) çıkmak üzere iki ayrımlı anlamda kullanılır. Türe aslında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet mealında ferdî bir özelliği deyimler. Nüfus her çağ haklı olana yönelir, herkese kendine düşeni özgülemek yolunda mütemadi ve bileğteamülmez bir çaba gösterir. İşte bu çizi ve çabayı gösteren doğruluk, özne (süje) ile ilgili oluşundan ötürü öznel (sübjektif) doğruluk olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin dışında ve ondan önce nesnel (objektif) bir doğruluk peritonı vardır. Nesnel doğruluk, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin somut durumlarda gerçekleştireceği ilişik biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte hukuk yerında hukuki fehamet olarak kelam konusu olan doğruluk bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü hukuk, insanoğlu arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve idraklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Sosyete karınindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini karıneren kurallar cümleü olarak hukuk, bu bileğerlendirmelerde doğruluk ölçüsünü kullandığı ve tutunmak yerinde bulunduğuna göre, adaletin böylece, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında doğruluk acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Bulunan hukuk ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü doğruluk peritonı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün hukuk sistemine ve sistemlerine egemen kâin, nesnel ve salt bir fehamet niteliğindeki adalettir. Hukuk bir cemiyet düzenini karınerir. Hukukun varlık sebebi bile adalettir; gerek mevcut düzeni sahabet etmek, gerekse onu bileğteamültirmeyi meşrulaştırmak karınin her çağ adalete esasvurulur. Nesnel ve yasa üstü doğruluk hukukta katmıza yerleşmiş hukuk düzenlerinin birincil örneği, olması müstelzim hukuk mealında hukuk idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile doğruluk, mevcut hukuk düzenlerinin kendisine usturuplu olup olmadığı açısından bir fehamet ve değerlendirme ölçüsü olabilir. Gene bu özelliği ile doğruluk, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun sahileştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile yapıcı ve negatif katlıklı ilişkilerde kâin bu üç fonksiyon muvazene içre olduklarında, adil bir hukuk düzeninin gerçekleşmesi katkısızlanır. Normal olarak bütün hukuk normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak hukuk, hem adaleti gerçekleştirecek, hem maşerî yaşamma uyacak, hem bile bu maşerî ömürın pasış içre sürebilmesi karınin bir düzen görünümünü katkısızlamaya çhileışacaktır.